Yılan ısırığı olarak da tarif edilen yılan sokması durumunda, belirtiler yılanın zehirli olup olmamasına, türüne ve kişinin bünyesine göre değişiklik gösterir. Yılanlar tabiatları gereği genelde avlarını sokarlar. Ancak bazı durumlarda ve savunma içgüdüsü ile insanları da ısırabilirler. Yılan sokmaları durumunda en tedirgin olunan durum; zehirli yılan sokmasıdır.
Bunun yanında yılan çeşitlerinin çoğu zehir taşımazlar ve avlarını da genelde zehirsiz olarak boğarak etkisiz hale getirirler. Ancak bazı yılan sokmalarının da zehirli olabileceği göz önünde bulundurularak, her ne koşulda olursa olsun mutlaka bir sağlık kuruluşuna acil olarak danışılmalıdır.
Zehirsiz yılan ısırırsa ne olur tarzında sorular yılan sokmaları durumunda sıklıkla sorulmaktadır. Şimdi genel olarak yılan sokmaları durumunda karşılaşılabilecek belirtiler, sağlık kuruluşuna gidene kadar yapılabilecek ilk yardım uygulamaları ve diğer ayrıntılar hakkında bilgilere değinelim:
Yılan Sokması Belirtileri
Öncelikle daha önce sözü edildiği gibi bu noktada da, müdahale ve belirti durumları ikiye ayrılmaktadır: Zehirli ve zehirsiz yılan sokması türleri. Yılan ısırığı belirtileri olarak da araştırılan konu dahilinde, zehirli yılan sokmasının çok daha tehlikeli olduğu ve acil müdahale edilmezse hayati risk taşıdığını söylemek mümkün.
Elbette zehirsiz yılan sokması durumu da tehlikeli olabilmektedir ve bir uzmana danışmak kesinlikle gereklidir. Yılan sokmaları durumu, bu sebeplerden dolayı yüksek ölüm oranlarına sebep olabilen ciddi bir sorundur. Bu noktadan öncelikle yılan sokmasının anlaşılabileceği belirtileri bilmekte ve takip edebilmekte önem vardır. Yılan sokmalarının temel belirtileri aşağıdaki şekildedir:
- Yılan sokması durumunda ki en yaygın belirtiler, panik duygusal dengesizlik durumu ve korkudur,
- kusma,
- bulantı,
- ishal,
- vertigo,
- taşikardi ile soğuk ve nemli bir cilt gibi belirtiler görülmesi de olasıdır.
Bunların dışında yılan lokması semptomları yılanın türüne göre; ayrıca zehirli ve zehirsiz olması durumuna göre farklılık arz etmektedir. Isırılan bölgenin çevresinde hızlı biçimde görülen şişme ve kabarma gibi ısırılma belirtileri, yılan sokmasının zehirli olabileceğine dair izlenimler ortaya koymaktadır.
Zehir bünyede lenf ve kan aracılığıyla dağılır. Lenf düğümleri ve çevresinde oluşan ani bir genişleme zehrin bu şekilde vücuda dağıtıldığını gösterir. Aynı zamanda kişide oluşan bilinç kaybı, nefes almada zorluk, kusma ve mide bulantısı, şiddetli baş ağrısı, ishal ve siyah renkli idrar gibi durumlar; yılan sokmasına dair erken sistemik belirtiler olarak ifade edilebilir.
Kimi durumlarda kaslarda görülen istemsiz hareketler, kramp ve felce varan sorunlar gözlemlenebilir. Zehrin bünyede oluşturacağı etki, ısıran yılanın türü ile yakından alakalıdır. Bu anlamda çıngıraklı ve engerek yılanlarının sokması, en riskli ve tehlikeli yılan ısırıkları arasında ilk sıralarda gösterilir. Bununla birlikte; yılan sokması sonrası şişlik gibi durumlar, pek çok yılan ısırığı çeşidinde meydana gelebilmektedir.
Yılan Sokması Tedavi Yöntemleri
Bu gibi durumlarda acilen ve hiç vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna gidilmesi hayati önem taşımaktadır. Tedaviler de söz konusu ilk yardım adımları haricinde tamamıyla doktor tarafından yapılmalıdır.
Bu nedenle kulaktan dolma ve doğruluğu net olarak bilinmeyen tedavi yollarına kesinlikle başvurulmamalı, bu tarz konularda her zaman uzmana danışılmalıdır.
Hastaneye gidildiği zaman kişiye genel olarak öncelikle biyokimyasal değerler ve hemogram gibi bazı testler uygulanarak takibe alınır. Bunun yanı sıra elektrokardiyografik incelemeler, trombositopeni, akciğer grafisi gibi içeriklere de acil olarak bakılması gerekir.
Eğer zehirli bir yılan tarafından sokulma söz konusuysa; kişiye uygulanması gereken tedavinin net bir şekilde belirlenmesi için yılanın türü çok önemlidir. Bu sebepten dolayı; mümkün olduğu durumlarda yılanın etkisiz hale getirilerek sağlık kuruluşuna götürmesi önerilse de, dikkat edilmesi gereken çok önemli bir ayrıntı mevcuttur.
Zehirli bir yılanın sokması durumunda maruz kalan kişinin yılanın peşine düşmesi ya da onu etkisiz hale getirmeye çalışması hem oldukça risklidir hem de kişinin hareket etmesi zehrin vücutta çok daha hızlı yayılmasına sebebiyet vereceği için tehlikelidir.
Yılan ısırığı durumunda zehir tehlikesi varsa yılan panzehiri adı altında bilinen bazı tedaviler uygun dozda kişiye uygulanır. Zehirsiz olduğundan emin olunan bir yılanın ısırması durumunda dahi 8 saat boyunca kişinin gözlem altında tutulması büyük önem arz etmektedir.
Yılan Zehri Özelliği
Yılan sokması kaç saatte öldürür tarzında çevreden çok farklı duyumlar alınabilir. Ancak gelişigüzel yorumlar yapmamakta ve telaşa sebep olmamakta fayda vardır. Zira yılan türlerinin, özellikle ülkemizdeki yılanların birçoğu öncelikle zehirsiz türler sınıfındadır. Yaklaşık olarak ülkemizde bulunan 41 yılan türünden 28’inin zehirsiz, 13’ünün zehirli olduğu tespit edilmiştir.
Isıran yılan zehirli olsa dahi vücutta etki etme süresi değişkenlik gösterir. Bu nedenle böyle sabit yorumlar yapılması mümkün olmamakla beraber, yapılacak ilk ve en önemli iş; hastayı doğrudan sağlık kuruluşuna acil bir şekilde yönlendirmektir.
Güney bölgelerde ve Güneydoğu Anadolu iklimlerinde, bölgenin etkin yapısından dolayı yılan sokmalarına daha sık rastlanır. En sık karşılaşılan yılan sokması çeşidi ise engerek yılanı olmaktadır. Zehirli ya da zehirsiz yılan sokması durumlarında, risk durumu her zaman vardır ve bir uzmanın müdahalesi gerekir.
Bunun yanı sıra yılan sokması sonucu zehirlenme durumu, hayvanın cinsi ve yaşına, ısırığın vücutta bulunan yerine ve derinliğine göre; ayrıca vücuda geçen zehir miktarına ve kişinin buna direnç durumuna göre değişiklik gösterir.
Neredeyse bütün yılan sokması durumlarında kişinin yaşadığı ani korkudan dolayı psikolojik olarak çeşitli semptomlar gelişir. Ayrıca alerjisi olan kişiler açısından düşünüldüğünde anaflaktik reaksiyon tarzı ciddi ve ölümcül hastalıklara sebebiyet verebilir.
Yılan sokması durumunda kişinin yaşadığı korkuyla panik olması gözlenebilir. Bu durumda kişinin kendisi ya da çevresindekiler de dahil olmak üzere, ilk olarak bir acil yardım başvurusunda bulunması ya da doğrudan hastaneye gidilmesi gerekmektedir.
İlginizi çekebilir: Yanık Nedir? Yanık Türleri Nelerdir?
Daha fazla içerik için Begonya Kadın Instagram hesabını takip etmeyi unutmayın!
