Arı sokması; açık havada yaygın bir şekilde rastlanan ve tedavi işlemi, sokma sonucu oluşan şiddete bağlı olarak değişen bir durumdur. Arı sokmalarında ilkyardım kısa bir süre içerisinde gerçekleştirilmeli ve hızlı müdahale edilmelidir.
Arılar yapı olarak saldırgan hayvanlar olmasa da; zaman zaman insanların hareketlerini tehdit olarak algılayabilir ve savunma amaçlı iğnelerini batırabilirler. Özetle arı sokması olarak tabir edilen bu durumla karşı karşıya kalındığında oluşan ağrı ve acıyı hafifletmek için doğru müdahaleler yapılması önem arz etmektedir.
Arı Sokmasında Alerji Riski
Arı sokması neticesinde genelde hafif bir şekilde yapılabilecek acil müdahale yeterli olurken; bu durum arı sokması alerjisi olan insanlar için çok daha ciddi boyutlara ulaşabilmektedir. Bu nedenle; riske atmamak adına mümkünse en yakın sağlık kuruluşuna başvurmakta fayda vardır.
Arı Sokması Belirtileri
Arı sokmalarında ilkyardım yöntemlerine geçmeden önce; arı sokma belirtileri hakkında bilgi sahibi olmak ve buna göre önlem almak da faydalı olacaktır. Şimdi arı sokması durumundaki belirtilere bakalım ve daha sonra konu ile ilgili diğer ayrıntılara değinelim:
Arı sokması neticesinde ortaya çıkan belirtiler genellikle kısa sürelidir. Genelde arının soktuğu yerde; acı, kızarıklık ve şişme tarzında bölgesel belirtiler görülür. Bunun dışında arı sokması durumunda daha riskli olabilecek ve dikkat edilmesi gereken bazı durumlar mevcuttur:
- Eğer arı nefes borusuna yakın bir yerden soktuysa,
- Arı sokmasına karşı alerji durumu mevcutsa,
- Ve arı birden fazla yerden soktuysa,
- Ağız içinden sokma durumunda,
Yukarıda sözü edilen özelliklerin her biri acil müdahalenin yanı sıra; bir uzman incelemesi de gerektireceği için; bu noktalara dikkat etmekte ve hızlı bir biçimde sağlık kuruluşuna gitmekte yarar vardır.
Arı Sokması Alerji Belirtileri Nelerdir?
Arı sokması durumunda oluşan standart belirtilerin dışında; bu duruma alerjisi olan kişilerde görülebilecek belirtilerin bilinmesi de hayati önem arz etmektedir. Zira pek çok kişi arı sokmasına karşı alerjisi olduğunu bilmemektedir. Eğer siz de arı sokmasından sonra; aşağıda verilen alerjik durumlardan herhangi birini yaşıyorsanız, bir uzmana danışabilirsiniz.
Hafif Alerji: Arı sokması durumunda reaksiyon çeşitleri; hafif ve şiddetli alerji belirtileri olarak iki farklı şekilde görülebilir. Hafif alerji çoğunlukla tıbbi bir müdahale gerektirmeyecek şekilde belirtiler verir. Hafif belirtilerde; deride kabarma, kızarma şişlik ve yanıcı tarzda bir ağrı mevcut olur.
Şiddetli Alerji: Bu sınıfta yer alan alerji biçimi genelde arı soktuktan sonra kısa bir süre içinde ortaya çıkar ve hayati risk durumu meydana getirdiği için acil müdahaleye ihtiyaç duyulur. Belirtileri arasında; nefes almada zorluk çekme, kusma ve mide bulantısı, baş dönmesi, nabzın hızlanması ya da yavaşlaması ve daha ileri evrede bilinç kaybı gibi istenmeyen durumlar bulunmaktadır.
Acil tıbbi müdahale işlemiyle, genelde oto enjektör vasıtası ile uygulanan 1 doz adrenalin verilir. Duruma göre nasıl bir müdahale uygulanacağına doktorlar karar vereceği için; hızlı bir biçimde sağlık kuruluşlarından yardım almak önemlidir.
Arı Sokmalarında İlkyardım Basamakları
Alerjik reaksiyonlar ve yukarıda sayılan tehlike yaratabilecek durumlar dışında kalan bir arı sokması durumunda; kolaylıkla ilkyardım yapılabilmektedir. Arı sokması şişlik, kaşıntı nasıl geçer tarzında sorularla devamlı olarak araştırılan ilk yardım işlemleri sırasıyla aşağıdaki şekilde olmaktadır:
- Öncelikle mevcut yaralı bölgenin yıkanması gerekir.
- Eğer derinin üzerinde görülebiliyorsa arının iğnesi dikkatlice çıkartılır.
- Ardından bölgeye soğuk uygulama yapılır.
- Ağız bölgesinden arı sokması durumunda ve solunumu rahatsız edecek bir şekilde olduğunda; buz emdirilir.
Arı sokması durumlarında; bölgeye soğuk uygulama ilk akla gelmesi gereken yöntemlerden birisidir. Arı sokmasında; ani ve şiddetli bir ağrı gelişse de genellikle hızlı bir biçimde yok olur. Meydana gelen kaşıntı ve şişme tarzındaki reaksiyonlar ise bir günden daha fazla etki edebilir.
Arı Sokmasında İğnenin Kalması Zararlı mıdır?
Arı sokması şişlik ve benzeri belirtilerle kendine gösterir. Bunun yanı sıra; arı sokmalarında ilkyardım sırasında arının iğnesi deri altında kalabilir. İlk yardım müdahalesi yapılırken arının iğnesi, deri üzerinde ulaşılabilir bir şekilde ise; cımbız gibi yardımcı bir araç ile dikkatlice alınmalıdır. Arı sokması genelde tehlike arz etmeyen bir böcek ısırma şekli olsa da; özellikle alerjisi olan kişilerin bünyesinde kalmaması önemlidir. Bu durum; alerjik reaksiyon durumumu tetikleyebilir ve ilerletebilir.
Hangi Durumlarda Arı Sokması Şikayetiyle Doktora Başvurulmalıdır?
Öncelikle genel olarak; hafif belirtiler olduğu durumlarda doktora başvurmaya gerek olmadan ilk yardım müdahalesi ile belirtiler hafifletilebilir. Arı sokması durumunda doktora başvurmak için; bilinen bir alerji durumu olmasa ya da böyle bir alerjiden haberdar olunmasa dahi; solunum güçlüğü, baş dönmesi ya da kurdeşen tarzında ciddi belirtilerin gözlemlenmesi gerekebilir. Yine yukarıda söz edildiği gibi birden fazla arı sokması durumunda da alerji durumu olmasa da doktora görünmek gerekir.
Arı sokmalarında ilkyardım adımları ve bu durumda yaşanan belirtileri bilmekte fayda vardır. Kendimiz ya da çevremizdeki herhangi bir kişi için gerekli olabilecek müdahaleyi yapmak ve önlemi almak açısından önem arz eden bilgilerdir.
Arı Sokması Durumunda Dikkat Edilecek Diğer Hususlar
Özellikle arı sokmasında ki ilk yardım işlemlerine ek olarak; şişlik olan ve sokulan bölgede kaşınma hissi oluşabilir. Ancak kesinlikle bölgenin kaşınmaması gerekir. Bunun yanı sıra soğuk uygularken buzu doğrudan cilde koymak yanma hissi oluşturabileceği için; havlu benzeri bir araç ile sarılıp yaklaşık 20 dakika boyunca bölge üzerinde tutmak daha doğru olacaktır.
Gerekli olduğu takdirde birden fazla kez rahatlıkla uygulanabilecek bir müdahaledir. Ayrıca arının soktuğu bölge; zaman geçtikçe büyür ve genişler. Bugün genişlemeyi bir kalem yardımıyla işaretlemek ve takip etmek mantıklı olabilir. Büyümenin çok fazla arttığı durumlarda doktora başvurmak gerekmektedir.
Arı Sokmalarında İlkyardım Nasıl Olmalıdır? adlı yazımızın faydalı olduğunu umuyoruz. Daha fazla bilgi için İlkyardım kategorimizi inceleyebilir, Hayvan Isırmalarında İlkyardım Nasıl Olmalıdır? adlı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Bizi Begonya Kadın adlı Instagram hesabımızdan da takip edebilirsiniz!
