Asbest Nedir? Asbestin Sebep Olduğu Sağlığımız Verdiği Zararlar
Asbest nedir, asbestin zararları nelerdir merak ediyorsanız sizler için ele aldık. Yazımızın devamında sorularınızın cevaplarını bulabilirsiniz. Asbest, mineral bir madde olan serbest haldeki lifler şeklinde bulunan, esnek ve dayanıklı bir materyaldir. 20. yüzyılın başlarında, yapı ve malzeme sektöründe yaygın olarak kullanılmıştır, çünkü yangına dayanıklı, izolasyon özelliği, hafifliği ve maliyet etkinliği nedeniyle çok uygundur. Ancak, asbestin solunarak insan vücuduna girdiğinde kansere neden olabileceği ve zehirli olduğu keşfedilmiştir.
Asbestin solunması zararlı olduğu için de kullanımı yavaş yavaş yasaklanmaya başlamıştır. Bugün pek çok ülkede kullanımın tamamen yasaklanmıştır. Asbest bulunan yapıların değerlendirilmesi ve yok edilmesi için özel ekipman ve prosedürlere ihtiyaç duyulmaktadır.
Asbest insan sağlığı için tehlikeli olabilecek bir materyaldir. Asbest, mezotelyoma denilen akciğer, karın veya kalpte görülen nadir ve öldürücü olan bir kanser türünün meydana gelmesine neden olur. Bundan dolayı çoğu ülkede asbest kullanımı yasaklanmıştır.
Doğa içinde bulunan asbest lifleri mikroskobik oranda olsa da çok kalıcıdırlar. Ve ateşe, kimyasal reaksiyonlara ve bozulmalara dayanıklıdırlar. Bu nedenle de asbest senelerce pek çok farklı ticari ve endüstriyel alanda kullanılmıştır. Ülkemizde de son yıllarda asbest kullanımı yasaklanmıştır. Ancak daha önceden yapılan binalarda, evlerde, okullarda asbest bulunmaktadır.
Asbest Neden Zararlıdır?
Asbest, doğal olarak oluşan bir mineraldir ve eskiden yapıların izolasyonu veya yakıtı için kullanılmıştır. Ancak, asbest liflerinin solunum yolu, göğüs boşluğu, akciğer ve diğer vücut dokularına girdiği ve burada biriktiği tespit edildiğinde, zararlı etkileri nedeniyle kullanımı yasaklanmıştır. Asbest lifleri, solunum yolu ve akciğer dokularını zarar vererek, akciğer kanseri, mesothelioma (akciğer zarı kanseri) ve diğer solunum hastalıklarına yol açabilir. Ayrıca, asbest liflerinin zararlı maddeler içerebileceği de unutulmamalıdır. Asbestli malzemelerin uygun şekilde imha edilmesi veya çıkarılması gerekir çünkü doğal olarak bozunamayacakları için tehlikeli hale gelebilirler.
Zaman içinde asbestin içinde yer alan küçük lifler, inflamasyona ve çeşitli sağlık problemlerine sebep olur.
Asbestin Neden Olduğu Sağlık Sorunları
Mezotelyoma: Hızlı bir şekilde büyüyen ve yayılan bir kanser türüdür. Vücutta göğüs ve karındaki hayati organları koruyan ince bir zarda bu kanser oluşur. Bu çeşit kanserin kanıtlanabilmiş tek sebebi asbeste maruz kalmaktır.
Akciğer Kanseri: Akciğer kanserinin sigara içen, pasif içici olan ve radyasyona maruz kalan kişilerde daha çok görüldüğü tespit edilmiştir. Ancak bunların yanında akciğer kanserinin en önemli nedenlerinden birisi asbest maruziyetidir. Asbest, kanserojen özellikleri olan ısıya ve aşınmaya dayanıklı, lifli yapıda bir mineraldir.
Asbestozis: Akciğer zarında yani plevrada meydana gelen yara dokularının neden olduğu solunum sistemi rahatsızlığına asbestozis denir. Bu durumun önüne geçilmezse, mezotelyoma başlangıcının habercisi olabilir.
Kimler Asbeste Maruz Kalır?
Asbest maruziyeti, eski yapılarda asbestli malzemelerin kullanıldığı iş yerlerinde çalışanlar, asbestli malzemelerin imalatı veya uygulanması sırasında çalışanlar, asbestli ürünlerin tamir veya bakımı sırasında çalışanlar veya eski asbestli yapıların yıkımı sırasında çalışanlar gibi kişiler tarafından yapılabilir. Ayrıca, asbestli malzemelerin yıkımı sırasında çevresel maruziyet de olabileceğinden, o bölgede yaşayan veya o bölgede çalışanlar da asbeste maruz kalabilir.
Aşağıda asbeste en çok maruz kalınabilecek meslek gurupları sıralanmıştır. Bu mesleklerden birinde çalıştıysanız çalıştığınız sürede asbest ile karşılaşmış olma ihtimaliniz çok yüksektir.
Asbest ile Karşılaşılan Meslekler
Yukarıda Asbest nedir ve zararlarını okuduk. Aşağıda esbeste maruz kalan mesleklerin listesini inceleyebilirsiniz.
- Uçak teknikeri
- Otomobil teknikeri
- Nalbant
- Kazancı
- Marangoz
- İnşaat işçisi
- Vinç operatörü
- Kartonpiyer işçisi
- Elektrikçi
- İtfaiyeci
- Isıtma, havalandırma ve klimalandırma sistemleri
- Endüstriyel imalat işçileri
- Yalıtım işçileri
- Demir işçisi
- Makinist
- Ticaret filolarında çalışanlar
- Değirmenci
- Petrol rafineri çalışanları
- Boyacılar
- Borucu
- Sıvacı
- Sucu
- Enerji santrali çalışanları
- Demiryolu işçileri
- Çatıcılar
- Sac levha işçileri
- Buhar borucuları
- Kiremit döşeyiciler
- Kaynakçılar
- Alet yapıcılar
Asbest Nasıl ve Nerede Kullanılır?
Asbest, eski yapıların izolasyonu veya yakıtı için kullanılmıştır. Aşağıdaki ürünler asbest içerebilir:
İzolasyon malzemeleri: Asbestli izolasyon, havuzlar, buhar boruları, sıcak su tesisatı ve duvar ve tavan kaplamaları gibi yapıların izolasyonunda kullanılır.
Akustik malzemeler: Asbestli akustik malzemeler, tavan ve duvar kaplamaları, ses yalıtımı ve yalıtım için kullanılır.
Alev geciktirici malzemeler: Asbestli alev geciktirici malzemeler, elektrik panoları, makine kılıfları ve yangın yalıtımı için kullanılır.
Fren balatası: Asbestli fren balataları, otomobiller ve diğer araçlar için kullanılır.
Radyatör kaplamaları: Asbestli radyatör kaplamaları, radyatörleri izole etmek için kullanılır.
Asbest kullanımı 1980’li yıllarda tehlikeli olduğu ve sağlık açısından risk oluşturduğu ortaya çıktığında yasaklanmıştır. Ancak, halen eski yapılarda asbestli malzemeler bulunabilir ve bu nedenle tehlikeli hale gelebilir.
- İlginizi Çekebilir: Karaciğer Yağlanması Nedir?
Asbest Çeşitleri Nelerdir?
Asbest nedir ve asbest çeşitleri nelerdir? Mineral familyasından gelen ve 6 farklı türü olan kristal yapılı bir maddedir. Bu türler şunlardır:
Serpentin asbest: En sık kullanılan asbest türüdür ve yeşil renkli, yumuşak ve esnek yapısı nedeniyle izolasyon materyallerinde kullanılır. Bu tür asbest, havlu, gaz boruları, sıcak su tesisatı gibi yapıların izolasyonunda kullanılır.
Amfibol asbest: Yapı malzemeleri, gres, duvar kaplamaları ve tavan levhaları gibi ürünlerin imalatında kullanılır. Gri, sert ve kırılgan bir yapısı vardır ve bu yapı, duvar ve tavan gibi yapıların dayanıklılığını arttırmak için kullanılır.
Krioasbest: Beyaz veya bej renkli, ince ve zarif bir asbestdir. Alev geciktirici malzemeler, radyatör kaplamaları ve elektrik panoları gibi ürünlerin imalatında kullanılır.
Antofil asbest: Elektrik boruları, su tesisatı ve izolasyon malzemeleri gibi ürünlerin imalatında kullanılır. Sarı veya kahverengi renkli, ince ve esnek bir yapısı vardır.
Tremol asbest: Yapı malzemeleri ve yer döşemeleri gibi ürünlerin imalatında kullanılır. Sert ve kırılgan bir yapısı vardır ve bu yapı, yapıların dayanıklılığını arttırmak için kullanılır.
Actinolite asbest: Yapı malzemeleri, gres ve duvar kaplamaları gibi ürünlerin imalatında kullanılır. Gri veya yeşil renkli, sert ve kırılgan bir yapısı vardır.
Her asbest türü, sağlık açısından tehlikeli olabilir ve solunması, cildiyle temas etmesi veya yutması halinde insan sağlığına zarar verebilir. Asbestin sağlık riskleri, türüne, miktarına, solunma sıklığına göre değişiklik gösterir.
Kentsel Dönüşüm ve Asbest
Kentsel dönüşüm, mevcut yapıların, kentsel alanların ve kentsel fonksiyonların güncellenmesi amacıyla yapılan süreçleri ifade eder. Kentsel dönüşüm projeleri, eski ve bozuk binaların yenilenmesi, yapılaşma düzenlemelerinin yapılması ve kentsel alanların daha verimli kullanımı amacını taşır.
Asbest ise, salgın riski taşıyan bir madde olarak kabul edilir ve insan sağlığı için tehlikeli olabileceği kabul edilir. Asbest, insan sağlığı için ciddi zararlara neden olabilecek mikroskopik partiküller halinde bulunur. Kentsel dönüşüm projeleri sırasında, asbest içeren malzemelerin uygun şekilde çıkarılması ve atılması gerekir.
Özet olarak, kentsel dönüşüm projeleri eski ve bozuk yapıları yenilemek ve kentsel alanları verimli kullanmak amacıyla yapılırken, asbest gibi sağlık riski taşıyan maddelerin doğru şekilde çıkarılması ve atılması gerekir. Asbest nedir ve zararları nelerdir hakkında aşağıda yorum yapabilirsiniz.
Bizi İnstagramda Takip Edebilirsiniz: https://www.instagram.com/begonyakadin/
