Çocuklarda Yaz İshali Neden Olur? Yaz İshali Tedavisi
İshal çocuklarda çok sık görülebilir. Özellikle çocuklarda yaz ishali neden olur? Yaz ishali nasıl tedavi edilir? İshal vücudun su kaybetmesine neden olabileceği ihmal edilmemelidir. Ciddi sağlık sorunlarına sebep olabileceği için kesinlikle tedavi edilmelidir.
Çocuklarda yaz ishali neden olur? Yaz ishali tedavisi
İshal dışkının sıvı olmasıdır. İshal ile mikroplar kişiden kişiye ve özellikle çocuktan çocuğa kolayca taşınır. İshal tuvalet kullanmayan çocuklarda daha hızlı yayılır. İshal olan kişilerde sürekli tuvalete girme isteği, cıvık bir dışkı, karın ağrısı, kusma, bulantı, susuzluk ve halsizlik gibi belirtiler görülebilir. İshal olması için bir günde üç kereden fazla tuvalete çıkılması ve fazla sulu dışkılanması gerekir. İshalin birbirinden farklı birçok sebebi vardır. İshal meydana geldikten sonra çevresel faktörlerle tetiklenebilir. Bu nedenle ishal olmamak için doğru el yıkamak güvenli gıda kullanımı oldukça önemlidir. İyi el yıkamak ishale neden olan mikropların yayılmasını engelleyeceği için çok önemlidir.
Çocuklarda Yaz İshali Nedir?
Yaz ayları gelince ishal de daha sık görülür. Buna yaz ishali denmektedir. Sıcakların artması ile bulaşıcı hastalıkların ve enfeksiyonların sayısında artış görülür. Özellikle çocuklar bu durumdan daha çok etkilenir. Eğer ishal ciddiye alınmaz ihmal edilirse ölümle bile sonuçlanabilir. Çocuklarda akut ishal durumu tüm dünyada çok görülmektedir. Akut ishal özellikle 0-5 yaş arasındaki çocuklarda görülür. En çok da 0-2 yaş arası çocuk ölümlerine sebep olabilir. Dünyada da Türkiye’de de 0-5 yaş grubunda en sık görülen enfeksiyon hastalıkları, üst solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Bunların yanında diğeri de akut ishallerdir.
İshalin yaz aylarında daha sık görülmesinin sebebi yaz aylarında sıcaklığın ve nemin artmasıyla besinlerin saklanma süreleri kısalmakta ve kısa sürede mikroorganizmalar oluşabilir. Besinlerin ürettikleri toksinler de artacaktır. Ve yaz aylarında artmasının bir diğer sebebi de insanların seyahat etme sıklıklarının artması ve değişik yerlerde bulunma oranıdır. Yazın tatillerde çocuklar hijyenik olmayan havuz ve deniz suyundan mikroplu su yutma riski yüksektir. Eğer tüketilen besinler hijyen şartlarına uygun değilse tüm yiyecek ve içeceklerden alınan virüs, bakteri, parazit veya bunların ürettikleri toksinlerin kusma ve ishale yol açabildiği unutulmamalıdır.
İlginizi Çekebilir: Bipolar Bozukluk Nedir?
İshal Tedavisi Nasıl Olur?
İshal olması halinde doğru beslenmek çok önemlidir. Çocukların lifli ve yağlı yiyeceklerden uzak durması gerekir. İshal ile birlikte vitamin eksikliği görülebilir. Bu nedenle muz ve patates tüketilirse potasyum kaybını önleyebilir. Çocuğunuzun ishal olması halinde en iyi gelen yiyecekler haşlama, makarna, püre, pirinç ve çorbadır. Çocuklarda orta ya da hafif derecede ishal yaşanabilir. Eğer çocuğunuzun durumu iyi ise sadece ishal varsa kaynattığınız 1 litre kaynattığınız suyu soğutun ve içine 1 tatlı kaşığı sofra tuzu, 1 yemek kaşığı şeker ve 1 çay kaşığı karbonat ilave ediniz. Bu karışımı çocuğunuz gün içinde tüketmelidir. Fakat çocuğunuzda ishalin yanında yüksek ateş de varsa kesinlikle doktora görünmelisiniz.
İshallerde sıvı kaybı çok tehlikeli unutmayın
İshal olan kişide dışkı miktarı, sayısı artar ve dışkı kıvamı yumuşar. İshal bir sindirim sistemi enfeksiyonudur. Bazı ishal durumlarında çok hızlı bir şekilde sıvı kaybı yaşanır. Eğer sıvı kaybı zamanında giderilmezse küçük bebek ve çocuklar için hayati tehlikeler meydana gelebilir. Vücutta sıvı kaybı oldukça susuzluk hissinin yanında cilt ve ağız kuruluğu, halsizlik, uykuya meyilli olma, dalgınlık, gözyaşında azalma, göz kürelerinde çökme, nabız hızında artış, el ve ayaklarda soğukluk, idrar miktarında ve idrar yapma sayısında azalma, idrar renginde koyulaşma, derin veya hızlı soluma, kan basıncında düşme, vücut ısısında artış yada şok görülebilir.
Bazı ishal çeşitlerinin de yavaş ilerlediği bilinmektedir. Sıvı kaybı yavaş yavaş görülür. Şiddetli olan ishal hızlıca saatler içinde sıvı kaybına neden olabilir. İshalin yanında kusma, ateş ve dışkıda kan varsa sıvı kaybı hızlıdır. Vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. İshal ile kaybedilen sıvı telafi edilmelidir. Kaybedilen sıvı yerine konmazsa ölümcül olabilen şoklar yaşanabilmektedir.
Anne sütü ishalden korur, bol bol emziriniz
Anne sütünün içindeki maddeler çocuğun bağışıklığını güçlendirir. Ve ishale neden olan enfeksiyonlardan korur. Anne sütünün iyileştirici özelliği olduğu için bebeğin hızlıca iyileşmesini sağlar. Anne sütü ile beslenmeyen bebeklerde ishale yakalanma ihtimali ve ölüm oranı daha yüksektir. Bu nedenle bebeğinizin ishal olması halinde anne sütüne devam ediniz. Hatta bebeğinizi her zamankinden daha sık emziriniz. Bebekte kusma da varsa anneler emzirmeyi bırakabilmektedir. İshal ve kusma bir arada olursa sıvı kaybı olacak ve hızlı bir şekilde tablo ilerleyeceği için kesinlikle hastaneye başvurulmalıdır. Anne sütü ile beslenmeyen bebeklerde normalde aldıkları süt ya da mamaların kullanımına devam edilmelidir.
İshalin yanında kusma da varsa vakit kaybetmeden hastaneye başvurulmalı
Kusma ve ishal ile vücuttan sıvı ve mineraller atılır. Kaybedilen mineraller için oral replasman sıvıları, bağırsak florasını düzenleyen probiotik içeren tozlar kullanılabilir. Bunları kullanmadan önce doktorunuza danışıp uygun olan takviyeyi kullanmalısınız. Ve kesinlikle ishal kesici ilaçlar kullanılmamalıdır. Bebeğiniz anne sütü değil mama ile besleniyorsa, mama hazırladığınız suyun kesinlikle kaynatılmış olması gerekir. Bebeğin biberon ve emzikleri uygun şekilde sterilize edilmelidir.
Yiyeceklerin buzdolabında saklanması açıkta bekleyen yiyeceklerin tüketilmemesi çok önemlidir. Kaynağı bilinmeyen sular ve musluk sularının tüketilmemesine dikkat edilmeli, çiğ sebzelerle hazırlanmış salata ve meyvelerin tüketiminde dikkatli olunmalıdır. Sebze ve meyveler bol su ile güzelce yıkanmalıdır. Çiğ gıdaları sadece temizliğine güvendiğiniz yerlerde tüketmelisiniz. Sebze ve meyve tüketilmeden önce iyice yıkanmalı ve sirkeli suda bekletilmelidir. Kabuğu soyulabilen gıdaların soyularak tüketilmesi daha sağlıklıdır. Çiğ sütte bakteriler tam olarak ölmeyebileceği için riske atılmayıp pastörize süt tüketmek daha sağlıklıdır. Besinlerin olması gereken sıcaklıkta saklanmasına dikkat edilmeli ve eller sık sık yıkanmalıdır. Eğer mümkünse ishalli bireylerle temastan ve aynı eşyaların kullanımından kaçınılmalıdır.
Ambalajsız açık şekilde servis edilen ürünler tüketilmemelidir
İshal olan kişilerin bol miktarda temiz su, ayran, yoğurt, ayran çorbası ve benzeri sıvıları daha çok tüketmeleri gerekir. İshal düzelene kadar az yağlı ve düşük posalı gıdalar ile beslenilmelidir. Bağırsakların daha fazla çalışmasını sağlayan yağ ve lif açısından zengin gıdalardan uzak durulmalıdır.
Özellikle paketli gıdalar abur cuburlar, yağlı ve şekerli besinler kızartmalar bağırsaklar kendine gelene kadar kesinlikle tüketilmemelidir. İshale iyi gelen meyveler muz ve şeftalidir. İshal için katı yiyeceklerden ise az yağlı makarna ve pirinç pilavı, haşlanmış patates-patates püresi, haşlanmış veya ızgara yağsız et ve tavuk yenilebilir. Açık büfe yerlerde yaz sıcağında uzun süre bekleyen sütlü, kremalı, mayonezli, etli yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
