Saman Nezlesi Nedir?
Bahar ile birlikte alerjik rahatsızlıklar kendini göstermektedir. Çok kişi de görülen bahar alerjileri yaşamımızı olumsuz etkileyebilir. Saman nezlesi nedir, belirtileri nelerdir yazımızda bu soruların cevaplarını bulabileceksiniz. Saman nezlesinin belirtileri alerjik rinit, burunda tıkanma ya da akıntı, gözlerde kaşınma ve sulanma, hapşırma atakları, sinüs basıncı semptomları ile kendini belli eder.
Soğuk algınlığı belirtileri ile saman nezlesinin belirtileri birbirine karıştırılsa da soğuk algınlığına bir virüs sebep olurken saman nezlesinde böyle bir durum söz konusu değildir.
Saman nezlesine neden olan faktörler polen, toz akarları, kedi-köpek tüyleri, kepekleri gibi alerjenlerdir. Vücut bu etkilere tepki gösterir.
Belirtiler sadece bahar aylarında değil tüm aylarda kendini gösteriyorsa alerjik rinitiniz uzun süreli olabilir. Hatta havadaki dumana, parfüm kokusuna, araba egzozuna karşı da alerjiniz meydana gelebilir.
Saman nezlesi günlük yaşamınızı etkileyerek okulda, işte, hayat kalitenizi kısıtlayabilir.
Saman Nezlesi Nedir?
Alerji rahatsızlığını mutlaka duymuşsunuzdur. Çok duyulan bir rahatsızlıktır. Genellikle çevresel faktörler ve ailede alerji öyküsünün olması hastalığın ortaya çıkmasında etkilidir.
Bazı alerjenler polen, hayvan tüyü, küf gibi vücutta kaşıntı, kızarıklık, şişme, spazm, göz akıntısı, burun akıntısı, hapşırma atakları gibi tepkiler meydana getirir.
Alerji vücudun tamamında ya da bir bölgesinde görülebilir. Gözde alerji varsa konjonktivit, akciğerlerde alerji varsa astım, ciltte alerji varsa egzama ya da kontak dermatit, üst solunum yollarında alerji varsa saman nezlesi ya da alerjik rinit olarak isimlendirilir.
Saman Nezlesi Kimlerde Daha Sık Görülür?
Saman nezlesine her yaşta rastlanılabilir. Ancak en çok 18 ve 25 yaş aralığında olan kişilerde görülmektedir. Saman nezlesinin oluşmasında genetik etkenler oldukça önemlidir. Genetik etkenlerin rolü yüzde 50 civarında olduğu için genetik göz önüne alınmalıdır.
Saman Nezlesinin Nedenleri Nedir?
Saman nezlesi nedenleri bulunduğunuz ortama göre farklılık gösterebilir. Gelin bu konuya daha detaylı bakalım ve saman nezlesi neden olur anlayalım.
Saman Nezlesi Neden Olur?
Saman nezlesi olan kişilerin vücutları havadan gelen zararsız maddeleri zararlı olarak görerek o maddeye karşı antikor üretir. Vücudun zararlı madde ile bir sonraki karşılaşmasında ürettiği antikorlar bağışıklık sistemine sinyal vererek saman nezlesi belirtilerini meydana getirir.
Saman Nezlesi Risk Faktörleri Nelerdir?
Saman nezlesi olmaya daha yatkın gruplar şu şekildedir;
- Ailesinde alerji, astım, atopik dermatit rahatsızlıkları olan kişiler,
- Yaşanılan ortamda hayvan tüylerinin ve toz akarlarının bulunması saman nezlesini tetikler,
- Evinde sigara içilen kişilerde, annenin bebeğin küçükken sigara kullanması,
- Hava kirliliği olan ortamda yaşamını sürdürmek,
- Ailedeki ilk çocuklarda daha çok saman nezlesi görülmektedir.
Saman Nezlesi ile Gelişen Komplikasyonlar Nelerdir?
Yaşam kalitesinin düşmesi: Saman nezlesi, kişinin yaptığı etkinliklerden zevk almasını engelleyebilir ve kişinin üretkenliğini törpüleyebilir.
Kalitesiz uyku problemleri: Saman nezlesi kişinin uykuya dalmasını zorlaştırır. Bunun sonucunda da kişinin gün içinde yorgun hissetmesine neden olur.
Astım belirtilerinin kötüleşmesi: Saman nezlesi olan kişilerde astım hastalığının belirtileri kötü bir hal alabilir.
Sinüzit: Saman nezlesi sinüs tıkanıklığına ve sinüsleri çevreleyen zarın enfeksiyonlanmasına ve iltihaplanmasına neden olmaktadır.
Kulak enfeksiyonu: Saman nezlesi olan kişilerde orta kulak enfeksiyonu meydana gelebilmektedir.
Saman nezlesi olmamak için bilinen bir yöntem yoktur. Yapılacak olan en iyi şey saman nezlesini tetikleyen alerjenlerden uzak durmaya çalışmaktır.
Saman Nezlesi Belirtileri Nelerdir?
Saman nezlesinin en sık görülen belirtileri, burunda akıntı ya da tıkanıklık, gözlerde sulanma, gözlerde ve burunda kaşında ve arka arkaya hapşırma, öksürük krizleri, halsizlik ve gözaltlarında şişlik görülebilir. Ayrıca boğazda ve gırtlakta kaşıntı da görülebilmektedir.
Saman nezlesi yılın belli bir döneminde meydana gelip kötüleşebilir. Özellikle de bahar aylarında alerji belirtileri daha çok kendini gösterir. Bahar aylarında çeşitli polenler alerjiyi arttırır. Ayrıca evcil hayvanlardan gelen toz akarları ve hayvan tüyleri, mantar ve küfler de diğer alerjenlerdendir.
Saman Nezlesi Tanı Yöntemleri Nelerdir?
Saman nezlesi olduğunuzu düşünüyorsanız bu belirtiler ile doktorunuza danıştığınızda deri ve kan yoluyla gerçekleşen testler isteyebilir.
Deri testi: Alerjiyi ortaya çıkaracak miktarda alerjen maddeyi kolunuza veya sırtınızın üst kısmına sürüp bir süre beklenilir. Alerjik reaksiyon varsa maddenin temas ettiği yerler kabaracaktır.
Kan testi: Bağışıklık sisteminizin bazı alerjenlere olan tepkisini ölçmek için kan alınır ve sonuçlarına bakılır. Kan tahlilinin sonucu ile alerjiye neden olan antikorların miktarı ölçülür.
Alerjenlere Maruz Kalmanızı Sınırlandırmalısınız
Alerji yapan her şeyden tamamen uzak durmanız mümkün olmasa da elinizden geldiği kadar belirtileri en aza indirebilirsiniz. Dikkat etmeniz gereken alerjinizin neye olduğunu bilmek ve tetikleyecek alerjenler olabildiğince kaçınmaktır.
Polen veya Küflere Karşı Bir Alerjiniz Mevcutsa;
- En çok polen olan aylar bahar aylarıdır. Özellikle ilkbahar ve sonbahar kapılarınızı ve camlarınızı kısa süreli açıp havalandırdıktan sonra kapalı tutmalısınız.
- Çamaşırlarınızı astığınız yerlere dikkat edin, polen almayan yerlere asın. Çünkü polenler çarşaflara ve havlulara yapışabilmektedir.
- Evinizde ve arabanızda camları açmak polenlere maruz kalmanıza sebep olabilir. Bu nedenle klima kullanmanız daha doğru bir seçim olacaktır. Fakat klimanızın filtresini belli aralıklarla değiştirmelisiniz.
- Polen miktarı en çok sabah saatlerinde havada dolanırlar. Bu saatlerde açık havada yapılacak iş, aktivite vb. şeylerden kaçınmalısınız.
- Havanın kuru ve rüzgarlı olduğu günlerde evde kalmayı tercih etmelisiniz.
- Evinizin ve bahçenizin temizliğini yaparken kesinlikle toz maskesi kullanmalısınız.
- Evinizdeki bitkiler ve çiçekler küf olabilir bundan dolayı çevrenizde minimum sayıda tutulmalıdır.
- Evinizde rutubet alan yer varsa buraların bakımlarını, onarımlarını yaptırmalısınız.
Toz Akarlarına Alerjiniz Mevcutsa;
- Toza karşı alerjiniz varsa yataklarınızdaki çarşaflarınızı alerjiye dayanıklı ürünler alınız.
- Çarşaflarınız ve battaniyelerinizi en az 60 derecede yıkayınız.
- Yemeklerinizi yaparken aspiratörleri açmalısınız. Ve yıkanmış çamaşırları evin içinde kurutmayınız.
Hayvan Tüyüne Alerjiniz Mevcutsa;
- Evinizde evcil hayvan beslemeyiniz.
- Evcil hayvan beslemekten vazgeçemiyorsanız haftada iki kez yıkayınız. Evcil hayvanlarınızı yatak odanızdan ve mobilyalardan uzak tutunuz.
Tedavi Yöntemleri
Saman Nezlesi Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Saman nezle olmamak için yapmanız gereken ilk değişim saman nezlesini tetikleyen etkenleri hayatınızdan çıkarmaktır. Eğer saman nezleniz çok şiddetli değilse belirtilerini en aza indirmek için reçetesiz satılan ilaçlardan alabilirsiniz. Ama daha ilerleyen aşamalarda reçeteli ilaçlara ihtiyacınız olabilir. Hangi ilacın sizin alerjinize daha iyi geldiğini bulmak için birkaç deneme yapmanız gerekebilir.
Eğer çocuğunuzda saman nezlesi varsa doktorunuzla irtibat halinde olmalısınız. Çocuklarda reçeteli ya da reçetesiz ilaçların hepsi doktorunuzun tavsiyesi ile kullanılmalıdır. Bazı ilaçlar çocukların kullanımı için onaylanmamıştır.
İlaç kullanımının dışında saman nezlesi için tedavi alternatifleri:
Alerji İğneleri (immünoterapi): İlaçlar ile saman nezleniz azalmıyorsa ve çok yan etki yaşanıyorsa doktorunuz alerji için aşı kullanmanızı tavsiye edebilir. Üç – beş yıl içinde küçük miktarlarda alerjen içeren düzenli olarak aşı olduğunuzda vücudunuz belirtilere neden olan alerjenlere alışacaktır. Ve ilaç ihtiyacı alacaktır.
İmmünoterapi Tedavisi: Alerjiniz kedi kepeği, toz akarları veya polene karşı ise immünoterapi oldukça etkilidir. Ayrıca çocuklarda immünoterapi, astım olmalarını önlemeye yardımcı olabilir.
Dil Altı Alerji Tabletleri: Aşı yerine bir diğer alternatif de ağzınızda çözülen hap şeklindeki anti-alerjenleridir. Bunları günlük olarak tüketebilirsiniz.
Sinüslerinizi yıkamak: Burnunuzu yıkayarak burun tıkanıklığını giderebilirsiniz. Böylece hızlı, ucuz ve etkili bir şekilde burnunuzdaki mukus ve alerjenlerden kurtulabilirsiniz.
Saman nezlesi belirtileri olan kişilerin doktora danışmalı ve neye karşı alerjileri olduğu belirlenmelidir. Tedavi planı uygulanarak verdiği ilaçlar düzenli bir şekilde kullanılmalıdır. Polen alerjisi olan kişiler bahar mevsimden iki hafta önce ilaç kullanmaya başlamalıdır.
Saman nezlesi tedavi edilmezse karşılaşılabilecek sorunlar burun tıkanıklığı ve horlama, çocuklarda odaklanma bozukluğu, dikkat eksikliği problemleri, yetişkinlerde anksiyete ve depresyon olabilir.
Yazımızda saman nezlesi nedir, nasıl tedavi edilir sorularını ayrıntılı bir şekilde aldık. Bu yazımızı beğendiyseniz GAPS diyeti nedir konuluz yazımıza göz atabilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz.
