Siyatik Ağrısı Neden Olur, Nasıl Geçer? Belirtileri, Tedavisi ve Egzersizler

Siyatik ağrısı neden olur, nasıl geçer sorusunun cevabı merak edilmektedir. Gelin cevabına birlikte göz atalım. Siyatik ağrısı belden bacakların arkasına doğru uzanan ve vücuttaki en uzun sinir olan siyatik sinirinin sıkışması ya da tahrişi nedeniyle meydana gelen ağrıdır. Siyatik ağrısı ile birlikte bacakta ağrı, karıncalanma, uyuşma veya güç kaybı yaşanabilir.

Ayrıca bel fıtığı, spinal stenoz, dejeneratif disk hastalığı ve spondilolistezis gibi sağlık sorunları siyatik ağrısına neden olabilir. Siyatik çoğu durumda 1-2 hafta içinde ameliyat dışı yöntemlerle tedavi edilir. Ama eğer hastada bağırsak ve mesane kontrolünde güçlük ve bacakta güç azalması gibi şikâyetler varsa bu durumda hemen cerrahi müdahale gerekebilir.

Siyatik ağrısı neden olur?

Siyatik vücuttaki en uzun sinirdir. Sırtın altından başlayarak kalçanın her iki tarafından bacaklar boyunca ilerler ve ayaklara kadar uzanır. Bazı sağlık sorunları bel fıtığı gibi bu sinire baskı uygulayınca belinizden doğru gelen ve kalçanıza ve bacaklarınıza yayılan rahatsız edici bir ağrı oluşur. Siyatik ağrısına neden olan tıbbi sorunlar nelerdir göz atalım;

Bel fıtığı: Siyatik ağrısına neden olan rahatsızlık yüzde 90 bel fıtığıdır. Çünkü fıtıklaşmış disk doğrudan siyatik siniri oluşturan spinal sinir kökünü sıkıştırarak ağrıya neden olabilir. Bunun yanında diskin içine asidik bir kimyasal sızması da siyatik sinirin çevresinde iltihaplanma ve tahrişe neden olabilir.

Lomber spinal stenoz: Spinal stenoz, spinal kanalın (alt sırttaki omurilik) daralmasıdır. 60 yaş üstündeki kişilerde daha yaygın görülür.

Spondilolistezis (Bel kayması): Bir stres kırığı ya da şiddetli bir travma nedeniyle bir omur diğerinin üzerinden ileri doğru kayabilir. Bu da siyatik sinirini sıkıştırarak ağrıya neden olur. Spondilolistezis doğuştan da olabilir.

Dejeneratif disk hastalığı: Omurların arasında yastık görevi gören koruyucu diskler vardır. Bu diskler zamana ve yaşa bağlı olarak zamanla aşınır ve koruyucu özelliğini kaybeder. Bunun sonucunda da siyatik siniri sıkışabilir veya tahriş olabilir.

Kauda ekuina sendromu: Çoğunlukla acil bir şekilde cerrahi müdahale gerektiren az görülen bir durumdur. Omuriliğin alt kısmındaki sinirleri etkiler bu nedenle idrar ya da dışkı tutamamaya ya da bacaklarda kalıcı felce yol açabilir.

Piriformis sendromu: Omurganın alt tarafını uyluk kemiklerine bağlayan piriformis kası vardır. Bu kasın istemsiz kasılması sonucunda piriformis sendromu oluşur. Bu sendrom sonucunda siyatik sinirine baskı uygulanır bu da ağrıya neden olabilir. Bu az görülen bir durumdur.

İlginizi Çekebilir: Mezoterapi Nedir? Kimlere Uygulanır?

Siyatik ağrısının diğer nedenleri

• Omurga içindeki tümörler
• Omurgayı etkileyen enfeksiyon
• Sırt veya kalçada kas spazmı
• Omurga yaralanmaları
• Gebelik
• Aşırı kilo
• Düzenli egzersiz yapmamak,
• Çok sert veya çok yumuşak bir yatakta yatmak
• Yüksek topuklu ayakkabı giymek

Siyatik ağrısı nerede olur?

Siyatik ağrısı belden başlayarak kalçaya doğru ilerler. Etkilenen sinire göre sağ ya da sol bacağın arkasına doğru yayılır. Siyatik sinirinin neresinin etkilendiğine bağlı olarak, ağrı ayağa veya ayak parmaklarına kadar gelebilir. Çoğunlukla ağrı vücudun sadece bir tarafında hissedilir.

Siyatik ağrısı belirtileri

• Hafif ya da dayanılmaz şiddette olabilir.
• Ayağınızı havaya kaldırmanıza engel olabilir.
• Bazen elektrik çarpması gibi hissedilir.
• Öksürme ya da hapşırma ile kötüleşebilir.
• Uzun süreli oturma sonrası şiddetlenebilir.
• Sadece vücudun bir tarafında hissedilir

Siyatik olan kişilerde çoğunlukla bacakta yanma, uyuşma, karıncalanma gibi şikâyetler görülür. Ağrı çok şiddetli olmasa da birden şiddetlenebilir. Bu nedenle ihmal edilmemeli bir doktora danışılmalıdır.

Siyatik ağrısı teşhisi

Doktora gidildiğinde ağrının siyatik ağrısı olup olmadığını tespit etmek için bazı yöntemler uygulanır;

Fizik muayene: Doktor ilk olarak ağrının nerede görüldüğünü ve şiddetini sorar. Sorulardan sonra yaşam tarzınızı da öğrenmek isteyebilir. Sonrasında da ağrıya sebep olan siniri tespit etmek için bazı egzersizleri ve hareketleri içeren bir fiziksel muayene yapar. Bu muayene ile aynı zamanda kas gücünüzü ve reflekslerinizi de ölçer.

Görüntüleme testleri:  Şiddetli bir ağrı varsa ve sürekli devam ediyorsa röntgen, BT taraması ya da MRG gibi bazı görüntüleme testlerine ihtiyaç olabilir. Yapılan testler sonucunda siyatik ağrısına neden olabilecek bir fıtıklaşmış disk ya da kemik büyümesi teşhis edilebilir. Ayrıca elektromiyografi (EMG) testi, hangi sinirlerin sıkıştırıldığını bulmaya yardım edebilir.

Siyatik ağrısı nasıl geçer?

Siyatik tanısı konursa doktorun tavsiye edeceği evde uygulanabilecek birçok basit egzersiz ile siyatik tedavi edilebilir. Siyatik ağrısına iyi gelebilecek bazı uygulamalar;

Hareket

Siyatik tanısı konulması halinde günlük hayatınıza devam etmelisiniz. Hareketsiz bir hayat seçerseniz siyatiğiniz daha kötüleşebilir. Bu nedenle hareket etmek çok önemlidir.

Düzenli egzersiz

Düzenli egzersiz yapmak da çok önemlidir. Yürüyüş ve uzman bir fizyoterapistten yardım alarak germe egzersizleri yapabilirsiniz. Faydalı bir diğer aktivite de yoga eğitimidir.

Soğuk uygulama

Siyatik ağrısının ilk bir iki gününde bir buz paketini (dondurulmuş sebze de kullanabilirsiniz) bir havluya sararak ağrı olan yere günde birkaç kere uygulayabilirsiniz. Bu işlem inflamasyonu ve ağrıyı hafifletebilir.

Sıcak uygulama

Soğuk uygulama iyi geldiği gibi sıcak uygulama da iyi gelecektir. 2-3 gün buz ile uygulama yaptıktan sonra da günde birkaç kez sıcak uygulayabilirsiniz. Eğer ağrınız devam ederse soğuk-sıcak uygulamayı dönüşümlü yapabilirsiniz

Alternatif tedaviler

Siyatik ağrısının azalması için ağrıyı kontrol altına almak için masaj, biofeedback ve akupunktur gibi alternatif tedavilerden de faydalanabilirsiniz.

Siyatik ağrısı tedavisi

Siyatik ağrısının şiddetli olması durumunda doktor kontrolünde başka ek tedaviler uygulanabilmektedir.

Siyatik ağrısı ilaçları

Siyatik ağrısını hafifletmek için kullanılabilecek reçetesiz ve reçeteli ağrı kesiciler şunlardır:

• Steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar (NSAİİ): ibuprofen, aspirin, naproksen
• Oral steroidler: Prednizon
• Antikonvülsan (nöbet önleyici) ilaçlar: Gabapentin
• Trisiklik antidepresanlar: Amitriptilin vb.
• Opioid analjezikler: Tramadol, oksikodon

Kullanılan ilaçlar çoğunlukla ağrıyı hafifletmesinin yanında hastanın fizik tedaviye uyum sağlaması için de verilmektedir. Opioid analjezikler bağımlılık yapabilecek ilaçlardandır. Bu nedenle kısa süreli kullanıma uygundur.

Fizik Tedavi

Şiddetli olan ağrı azaldıktan sonra bir fizyoterapistten yardım alabilirsiniz. Düzenli olarak uygulanan fizik tedavi sonrasında duruş bozuklukları düzeltilebilir, sırt kasları güçlenir ve esnekliğiniz artabilir.

Steroid enjeksiyonları

Siyatik ağrılarının meydana gelme sebebi tahriş olmuş sinir kökleriyse, bu bölgeye kortikosteroid enjekte edilir. Kortikosteroidler amacı bu bölgedeki iltihabı baskılaması ağrıyı azaltmaya yardımcı olur. Ancak yan etkilerinden dolayı steroid enjeksiyonları sınırlı uygulanır

Kayropraktik terapi

Kayropraktik terapi uzman bir kayropraktör tarafından gerçekleştirilmelidir. Bu terapinin amacı omurganın hizalanmasını sağlamaktır. Bel fıtığı ya da spinal stenoz gibi siyatik ağrısına neden olabilecek durumların tedavisinde uygulanabilir.

Masaj terapisi

Masaj terapisi sonucunda kan dolaşımı düzenlenir. Kaslar gevşer sonrasında ağrı hafiflemeye başlar. Vücudun salgılandığı doğal bir ağrı kesici olan endorfin hormonunun da salgılanmasını arttırır.

Cerrahi tedavi

Uygulanan tedaviler işe yaramazsa bağırsak ya da mesane kontrolü kaybı varsa, ilaçlara rağmen ağrı azalmıyorsa son seçenek de ameliyattır. Siyatik için iki ana cerrahi seçeneği vardır:

Diskektomi: Uygulanan bu ameliyatta cerrah, siyatik sinire baskı yapan diskin sinire temas eden kısmını çıkarır. Ama bazı durumlarda tüm diski çıkarmak gerekebilir. Operasyon genel anesteziyle yapılır ve hasta aynı gün evine gidebilir.

Laminektomi: Omuriliği kaplayan omurganın arka kısmına lamina denmektedir. Operasyon yapılırken cerrah siyatik sinire baskı uygulayan lamina ve dokuları çıkaracaktır. Bu işlem genel anestezi ile yapılır. Ameliyat yaklaşık 2 saat kadar sürebilir.

Siyatik ağrısı ne kadar sürer?

Siyatik ağrısı akut ya da kroniktir. Eğer akut bir ağrı varsa ağrı 1-2 hafta içinde düzelecektir. Ağrı azaldıktan sonra uyuşukluk hissi olabilmektedir. Ve ağrının tekrarlama ihtimali vardır. Bazen de akut siyatik ağrısı kronikleşerek kalıcı hale gelebilir. Bu durum yaşam boyu süren bir sorundur. Kronik siyatik ağrısı akut ağrıya göre daha az şiddetlidir.

Siyatik ağrısı bitkisel tedavi

Papatya çayı: Papatya çayı kas gevşetici özelliği vardır. Bu özelliği ile siyatik ağrısını hafifletmeye yardımcı olabilir. Günde 3 bardak papatya çayı içebilirsiniz.

Epsom tuzu: Epsom tuzu ile şifa bulabilirsiniz. Yapmanız gereken küveti ılık su ile doldurup içine bir bardak epsom tuzu, 2 çorba kaşığı okaliptüs yağı ve birkaç damla lavanta ve papatya yağı eklemektir. Suyun içinde 20 dakika kadar bekleyiniz. Bu işlemi ağrınız düzelene kadar her gün uygulayabilirsiniz.

Siyatik ağrısı egzersizleri

Evde kolayca uygulayabileceğiniz basit egzersizler ile siyatik ağrılarınız hafifleyebilir. Esneme hareketleri siyatik ağrısını azaltarak hastanın eski gücünü kazanmasını sağlayacaktır. Bu egzersizler düzenli olarak her gün yapılırsa ağrı 2 hafta içinde azalacak 4-6 hafta içinde de tamamen geçecektir.

Siyatik ağrısı için hangi doktora gidilir?

Siyatik ağrısı için hastanenin hangi bölümüne gideceğinizi merak ediyorsanız hastanenin nöroloji ya da ortopedi bölümüne gidebilirsiniz. Tedavi sürecinde bir fizyoterapist de sizi yönlendirebilir.

Bu ve benzeri video içeriklerimiz için youtube kanalmıza bakmayı ihmal etmeyin. Abone olmayı da unutmayın.