Skolyoz Nedir? Skolyoz Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Kişinin hayatını etkileyen ortopedik problemlerden olan skolyoz nedir, belirtileri ve tedavisi nedir birlikte ele alalım. Skolyoz rahatsızlığı hastanın hareket etmesini kısıtlar ve hastalığın çeşitli semptomları nedeniyle kişiler günlük hayatlarında sıkıntı yaşayabilmektedir. Omurga eğriliği olarak da bilinen bu rahatsızlıkta eğriliğin derecesine göre tedavi planlanır. Bu rahatsızlığın tedavisiz, kendiliğinden düzelme ihtimali çok çok düşüktür. Tedavisi için fizik tedavi, skolyoz egzersizleri ve cerrahi müdahaleler uygulanabilir.

Skolyoz Nedir?

Skolyoz yani omurga eğriliği omurganın bel ve göğüs bölgesinde yarattığı biçim bozuklukları ve yana doğru olan eğriliklerdir. Bu ortopedik bir rahatsızlıktır. Tek başına ortaya çıkabileceği gibi kifos ya da kamburlukla birlikte de görülebilmektedir. Skolyoz rahatsızlığının tam nedeni bilinmese de serebral palsi gibi rahatsızlıklar nedeniyle ortaya çıkabileceği düşünülmektedir. Skolyoz rahatsızlığı doğumsal olabilir, vitamin eksikliğinden kaynaklanabilir, diyabet, omurga yaralanmaları, enfeksiyonlar ve kalıtsal faktörler de neden olabilir.

Skolyoz Başlangıcı

Skolyoz ilk başlangıcında omurganın herhangi bir yerinde olabilir. Doğum anında ya da sonradan meydana gelen skolyoz her yaştan insanın başına gelebilir. Bunun yanında genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkar. Skolyozun ilk evredeki belirtileri sırttaki kabarmalar, omuzların ve kalçanın asimetrik duruşudur.

Skolyoz Hastalığı Belirtileri

Erken dönemde çok fazla belli olmayan skolyoz belirtisi ilerleyen dönemlerde farklı sağlık problemlerine de neden olabilmektedir. Sırt ağrıları, en yaygın görülen belirti olduğu için hastalar genellikle skolyoz ağrısı nasıl olur şeklinde araştırma yapmaktadır. Skolyozun şiddetine ve türüne göre vakadan vakaya değişen skolyoz belirtileri şunlardır:

Hastalığın ilk dönemlerinde çok fazla belli olmayan skolyoz ilerleyen dönemlerinde farklı sağlık sorunlarına neden olabilir. Skolyoz rahatsızlığında en görülen belirti sırt ağrısıdır.

• Omurganın sağ ya da sol tarafa doğru eğilmesi,
• Omurgada göze çarpan eğrilik,
• Omuz ve kalçanın asimetrik olması,
• Dik dururken zorlanma,
• Nefes darlığı,
• Yürürken zorluk yaşanması,
• Sırt, bel ve omuz ağrısı,
• Kıyafetlerin vücuda tam oturmaması.

Skolyoz Tanısının Konulması

Skolyoz rahatsızlığına ilk zamanlarda tanı koyulması tedavinin olumlu sonuçlar vermesini sağlar. Bu nedenle özellikle ergenlik dönemindeki çocuklara okullarda tarama yapılırsa, cerrahi operasyona gerek kalmadan skolyoza müdahale şansı doğmaktadır. Yetişkinlerde omurga eğriliği olup olmadığını anlamak için fiziksel muayene gerekir. Eğrilik olup olmadığını anlamak için hastalardan öne doğru eğilmeleri istenir. Genellikle hastalar ayakta dururken de eğrilik gözle görülmektedir.

Skolyoz rahatsızlığının tanısı için fiziksel muayenenin yanında görüntüleme yöntemleri de kullanılır. Hastaların duruma göre öne, yana ya da arkaya eğilerek çektirdiği skolyoz röntgen sonuçlarına göre hastalığın derecesi belirlenmektedir. Röntgenin yanında manyetik rezonans (MR) ve bilgisayarlı tomografi (BT) de teşhiste kullanılmaktadır.

Bebeklerde Skolyoz Nasıl Anlaşılır?

Skolyoz en çok ergenlik döneminde görülür. Ancak bazen bebeklerde de ortaya çıkabilir. Bebeklerde skolyoz nasıl anlaşılır sorusunun cevabı da merak edilmektedir. Bebeklerde görülen skolyoz çeşidi konjenital skolyoz olarak da bilinir. Doğumsal skolyoz ilerleyici olduğu için erken tanı büyük önem taşımaktadır. Bu rahatsızlık olması halinde sırtta anormal çıkıntılar, deride renk değişiklikleri ve sırt bölgesinde kıllanma görülebilir. Bunların yanında röntgen başta olmak üzere görüntüleme yöntemleri de bebeklerde skolyozun teşhisinde kullanılmaktadır.

Skolyoz Dereceleri

Omurga eğrilikleri derece olarak ölçülür. Skolyoz varlığı için eğriliğin 10 derece ve üzerinde olması gerekmektedir. 10 dereceni altında olan eğrilikler skolyoz değil, spinal asimetridir.

Skolyoz dereceleri de hafif, orta ve şiddetli olmak üzere üçe ayrılır. Hafif skolyoz 20 dereceden daha az olan eğriliklerdir. 20 derece skolyoz görüntüsü genellikle tedaviye ihtiyaç duyulmadığını anlatmaktadır. Ama eğrilikte artış olabileceği için hastalar düzenli olarak kontrole gitmelidir. 20 ve 40 derece arasındaki eğrilikler ise orta düzeyde skolyoza işaret eder. Orta derece skolyoz genelde 10-15 yaş arasında teşhis edilir. Ve 20 ya da 30 derece skolyoz görüntüsü korse ve fizik tedaviyle iyileştirilmektedir. 40 derecenin üzerindeki eğrilik şiddetli skolyoza işaret eder. 40 derece skolyoz rahatsızlığı ve 40’ın üzerindeki eğrilikler şiddetli belirtiler gösterdiği için çoğu hasta cerrahi operasyonla tedavi edilmektedir.

Skolyoz Derecesi Nasıl Hesaplanır?

Skolyoz derecelendirilmesi görüntüleme yöntemleriyle yapılmaktadır. Bilgisayarlı tomografi, radyografi ve MRG derece hesaplamalarında kullanılan yöntemlerdir.

Skolyoz İlerlemesi Ne Zaman Durur?

Omurga eğriliği olan kişiler skolyoz ilerler mi sorusuna cevap aramaktadır. Skolyoz engellenemeyen bir rahatsızlık olsa da hastalığın ilerlemesi çeşitli tedavi yöntemleri ile durdurulabilir. Peki skolyoz kaç yaşına kadar ilerler de merak edilir. Skolyoz genel olarak küçük yaşlarda ortaya çıkar ve ergenlik bitene kadar ilerleyen bir rahatsızlıktır. Yetişkinlikte ya tamamen durur ya da çok yavaşlar.

Skolyoz Hastalarının Yapmaması Gerekenler

Skolyoz çeşitlerine göre bazı skolyoz türlerinde hastaların bazı aktivitelerden uzak durması gerekir. En çok da skolyoz rahatsızlığı olan yetişkinler bazı aktivitelerden uzak durarak daha başarılı bir tedavi süreci geçirebilmektedir. Egzersiz tüm skolyoz hastalarına tavsiye edilir ancak her ağır zorlayıcı egzersizlerden kaçınılmalıdır. Sırt kaslarını güçlendiren ve ağrıların azaltılmasına yardımcı olan egzersizler kişilerin hareket kabiliyetini de artırmaktadır. Özellikle yüzme, yoga ve pilatesin skolyoz tedavisinde etkili olduğu düşünülmektedir.

Uzak durulması gereken aktiviteler omurgaya baskı oluşturan uzun mesafe koşuları ya da ata binmek gibi zorlayıcı aktivitelerdir. Bu aktiviteler omurgaya baskı oluşturur. Skolyoz ameliyatı olan kişiler zorlayıcı etkinliklerden travmaya neden olabilen çok temaslı sporlardan kesinlikle uzak durmalıdır. Omurga eğriliği olan kişiler günlük hayatlarında yapacakları bazı değişikliklerle de eğriliğin artmasının önüne geçebilirler. Özellikle çok uzun süre masa başında çalışmak skolyozu tetikleyebilir. Bunun yanında bel ve sırt ağrılarının artmaması için yüz üstü yatmamak gerekmektedir. Uyurken birden fazla yastık kullanımı önerilmemektedir.

Skolyoz Tedavisi

Skolyoz rahatsızlığının tedavisinde hastanın yaşı, eğrilik derecesi ve eğriliğin nerede olduğu, ağrının şiddeti ve muayene bulguları, görüntüleri önemli rol oynar. Eğrilik derecesine göre zaman içinde artış varsa bu nedenler göz önüne alınarak tedavi kişiselleştirilir. Ayrıca çekilen skolyoz röntgeni muayenesi sayesinde erken teşhis konur, skolyoz tedavisinin başarısını oldukça artırmaktadır

Skolyoz tedavisi için gözlem, korse tedavisi, fizik tedavi ve cerrahi operasyon uygulanmaktadır. 20 derecenin altındaki skolyoz rahatsızlıklarında eğrilik ilk aşamada olduğu için bir süre gözlem altında tutulur ve zaman içinde ne kadar arttığına bakılır. İleri derecede skolyoz vakalarında yetişkinler için fizik tedavi uygulamaları ve cerrahi operasyonlar uygulanır. Aynı zamanda hem çocuklarda hem de yetişkinlerde skolyoz tedavisi için en son olarak cerrahi operasyonlara başvurulmaktadır.

Skolyoz İçin Hangi Doktora ve Bölüme Gidilir?

Skolyoz rahatsızlığının teşhisi ve tedavisi için ortopedi bölümüne başvurmak gerekmektedir.

Skolyoz Hastalarına Korse Tedavisi

Skolyoz rahatsızlığının tedavisinde bebek ve çocuklarda omurga eğriliğinin kontrolünü sağlamak için skolyoz korsesi kullanılır. Korse tedavisi eğriliğin 20 derece ila 40 derece arasında olduğu orta düzey skolyozda etkin yöntemlerden biridir. Bazı durumlarda, kemik gelişimi devam eden çocuklarda 60 derece bile olsa korse kullanımı uygun olmaktadır. Ancak korse 60 derece olan eğriliğin düzelmesini sağlamaz sadece ilerlemesini durdurur. Çocukların yaşları arttıkça korseler değiştirilmektedir.

Skolyoz Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Diğer tüm rahatsızlıklar gibi skolyoz yani omurga eğriliği tedavi edilmediğinde farklı sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Eğrilik kontrol altına alınmazsa ilerlemeye devam ederse göğüs kafesi daralmakta ve hastalar nefes almada zorluk çekmektedir. Gelişme çağında olan çocuklarda nefes darlığına neden olmaması için hemen tedaviye başlanmalıdır. Ancak skolyozun derecesi hafif ise başlangıç aşamasındaysa sağlık problemi görülmediği takdirde tedaviye gerek duyulmamaktadır. Başlangıç aşamasındaki hastalar omurga eğriliğinin ilerleyip ilerlemediğini anlayabilmek için belli aralıklarla kontrole gitmektedir.

Skolyoz Ameliyatı

Cerrahi olmayan diğer tedavi yöntemleri uygulanmasına rağmen hastalığın ilerlemesi durdurulamıyorsa semptomlar devam ediyorsa skolyoz ameliyatı yapılmaktadır. Bu şekilde ileri düzeyde omurga eğriliği olan kişiler cerrahi müdahaleyle sağlığına kavuşabilir. Şiddetli ağrılardan, bağırsak fonksiyonlarının düzgün çalışmamasından, kaslardaki güç kayıpları gibi semptomlardan şikayetçi olan kişiler için ameliyat doğru tedavi yöntemidir. Yetişkin bireylerde genellikle omurgayı sabitleyici operasyonlar uygulanmaktadır.

Spinal füzyon; hastanın vücudunun bir yerinden alınan kemik ya da metal çubuklar, teller ve vidaların omurga eğriliğini düzeltmek amacıyla kullanılması işlemidir. 10 yaşından küçük olan çocuklar için füzyon ameliyatı tavsiye edilmemektedir. 10 yaşından küçük çocuklarda eğriliğin durdurulması için özel üretilen çubuklar kullanılır. Bu ameliyat akciğer gelişimini olumsuz yönde etkilemez, çocuk büyüdükçe tekrarlanıp çubuklar uzatılmaktadır. Skolyoz ameliyatından sonra iyileşme süresi biraz uzundur. Hasta ilk hafta gözetim altında tutulur ve hastalar 1 ay içinde günlük hayatına dönebilir. 3. aydan sonra da spor aktivitelerinde bulunabilir.

Skolyoz Ameliyatı Kaç Saat Sürer?

Skolyoz ameliyatını ortopedik cerrahisi gerçekleştirir, uzun ve zor bir süreçtir. Zorlu ameliyatlardan biri olduğu için 3-4 saat sürmektedir.

Skolyoz Ameliyatı Riskleri var mı?

Her ameliyatın riski olduğu gibi skolyoz ameliyatının da riskleri vardır. Ameliyatın riskleri kanama, pıhtı oluşumu, yara bölgelerinde enfeksiyon, protezlerin tam olarak yerleştirilememesi, omurga sinirlerinin hasar görmesidir. Çok nadir de olsa bacaklarda felç ve uyuşukluk ayrıca bağırsak fonksiyonlarında probleme neden olan sinir hasarları görülebilir. Oluşan yara enfeksiyonları antibiyotik kullanımıyla iyileştirilmektedir. Metal çubukların ya da vidaların düzgün yerleştirilmemesi halinde hastalar genellikle yeniden ameliyat olmaktadır.

Skolyoz Egzersizleri Nasıl Yapılmalı?

Skolyoz yani omurga eğriliği olan kişilerin en çok araştırdığı konulardan birisi skolyoz egzersizle düzelir mi sorusunun cevabıdır. Sırt egzersizlerinin skolyoz tedavisinde etkili olduğuna dair bilimsel bir araştırma yoktur. Ancak çoğu uzman doktor tarafından skolyoz hareketleri yapılması tavsiye edilmektedir. Skolyoz egzersizlerinin tavsiye edilmesinin nedeni kas gücünü artırmak ve sırt ağrılarını azaltmaktır. Yaş grubuna ve skolyozun derecesine göre uzman doktorların belirlediği hareketler yapılmalıdır. Yaş, egzersiz miktarının ve şeklinin belirlenmesinde oldukça önemli bir etkendir. Yaşı küçük olan çocuklar düzenli olarak egzersiz yapmak istemeyebilir ve asıl gelişim döneminde egzersizleri bırakabilirler. Bunun için yaşı küçük olan çocukların egzersiz zamanını planlarken dikkat edilmesi gerekmektedir.

Skolyoz Hastaları Nasıl Yatmalı?

Skolyoz hastalarının merak ettiği sorulardan birisi de skolyoz hastalarının nasıl yatması gerektiğidir. Skolyoz hastalarına sırt üstü yatmaları tavsiye edilir. Bu şekilde yatmanın en önemli nedeni de omurgaya eşit miktarda yük bindirmektir. Bu yatış şekline dikkat edilirse omurga eğriliğinin ilerlemesinin önüne geçilebilir. Skolyoz hastaları sırt üstünün yanı sıra yan da yatabilirler. Yan yatarken bacakları bükmek ve diz altına yastık gibi bir destek koymak da hastalara iyi gelir. En çok önerilmeyen yatış şekli yüz üstü yatmaktır. Çünkü sırtın düzleşmesine neden olur. Yatağın da orta sertlikte ya da sert olması önemlidir. Skolyoz ameliyatı olan kişiler ameliyattan sonra sırt bölgelerini korumak amacıyla destekleyici atel gibi ürünler kullanmaktadır.

İlginizi çekebilir: Başın Sağ Tarafındaki Ağrı Nasıl Geçer?

Youtube kanalımıza abone olarak bize destek olabilirsiniz.

Skolyoz Hastaları Nasıl Beslenmeli?

Skolyoz hastalığının beslenme ile bir ilişkisi yoktur. Ancak eğriliğin ilerlemesini önlemek ve sağlıklı yaşamak için dengeli beslenmek ve düzenli olarak egzersiz yapmak önemlidir.

Sizler için skolyoz nedir, nasıl tedavi edilir, belirtileri nelerdir sorularının cevaplarını paylaştık. Buna benzer belirtileriniz varsa vakit kaybetmeden bir ortopedi uzmanına başvurunuz. Sağlıklı günler dileriz.