Yağ Bezesi Nedir? Yağ Bezesi (lipoma) Nasıl Geçer?
Yağ bezesi nedir nasıl geçer merak edilen sorulardan birisidir. Yağ bezesinin tıp dilindeki adı lipom’dur. Vücudumuzda herhangi bir yerde meydana gelen içi yağ dolu küçük yapılı tümöre benzeyen yapılardır. Boyutları farklılık gösterir, genellikle etrafı kapsülle çevrilidir ve beyaz-sarı renklerde gözle görülebilir şekildedir.
Yağ bezesi genelde yetişkinlerde görülse de çocuklarda da görülebilir. Ancak çocuklarda görülme sıklığı çok azdır. Yağ bezeleri vücudun görünün kısımlarında olunca kişiyi görsel açıdan rahatsız eder. Bu nedenle yağ bezesinden nasıl kurtulurum diye arayış içine girilir. Eğer kendiniz müdahale edip yağ bezesini evde sıkarsanız hem enfeksiyon gelişme ihtimali artar, hem de o bölgede iz kalabilir. Bu nedenle yağ bezesini aldırmak istiyorsanız kesinlikle sağlık kuruluşuna danışmalısınız. Sağlık kuruluşunda doktorunuz uygun ekipmanlar kullanılarak bu işlemi gerçekleştirilmelidir.
Yağ bezesi nedir?
Lipom yağ bezesi vücuttaki yağ birikimlerinin cildin alt kısmında yerleşip kapsül şeklinde sarılması ile meydana gelir. Basit bir tümör de olsa bu bezeler çoğunlukla iyi huyludur. Görüntü olarak kişiyi rahatsız edebilir ama sağlık açısından tehlikeli değildir. Yağ bezesi vücudun tüm bölgelerinde meydana gelebilir. Yağ bezesi en çok vücudun yüz, omuzlar, saç derisi, genital bölge, boyun ve sırt bölgesinde meydana gelir. Yağ bezeleri genellikle yumuşak bir yapıdadır ve üzerine dokunulduğunda hareket ediyormuş hissi verir. Bu şekilde hareket etmesinin sebebi deri ile tamamen birleşik olmamalarıdır.
Yağ bezesi her yaştan insanda görülse de çocuklarda görülme ihtimali çok azdır. Çoğunlukla bu bezeler ağrıya neden olmaz. Ancak yağ bezesi ağrıya neden olursa cerrahi basit bir işlem ile alınır ve patolojik inceleme yapılabilir. Bazı durumlarda hücreler gibi yavaş yavaş büyüyen yağ bezeleri, bazı durumlarda da boyutlarını kontrolden çıkar ve aşırı büyür. Bu durumlarda yağ bezelerinin cerrahi işlem ile büyüyen yağ bezelerinin çıkartılması gerekir.
Yağ bezesinin belirtileri nelerdir?
Yağ bezelerinin en belirgin ve ilk belirtisi oluşan şişliktir. Bezenin olduğu yerde şişlik meydana gelir ve bu şişlik yavaş yavaş ya da sürekli olarak büyüyebilir. Yüzde meydana gelen yağ bezeleri genellikle toplu iğne başı büyüklüğünden birkaç milimetreye kadar değişiklik gösterir. Sırtta ve boyunda meydana gelen bezeler daha büyük ve geniş çaplıdır. Yüz bölgesinde yağ bezesi en çok göz altı bölgesinde ve göz kapağında görülür. Bu yağ bezeleri beyaz veya sarı renkli olabilir. Buradaki deri çok ince olduğu için, içindeki yağ kitlesi de rahatlıkla görülebilir.
Yağ bezesi vücudun diğer bölgelerinde meydana geldiyse beze derinin alt katmanlarında yer alır. Bu nedenle sadece şişlik hissedilir, yağ tabakası dışarıdan görülemez. Bu bezeler çoğunlukla ağrıya neden olmaz. Ama beze darbe alınca ağrı hissi olabilir. Bezenin ağrı yapması, akıntı olması ve enfeksiyon olması kötü huylu olmasına işaret edebilir. Kötü huylu olabilme ihtimali olan hızlı bir şekilde büyüyen, rengi değişik olan, kızarıklık ve ağrı olan yağ bezeleri genellikle cerrahi girişimler yardımıyla çıkarılarak patolojik incelemeye gönderilmelidir.
Yağ bezesi neden olur?
Yağ bezesinin neden meydana geldiği tam olarak bilinmese de oluşma ihtimalini arttıran bazı nedenler vardır. Yağ bezesi oluşmasına zemin hazırlayan faktörler şunlardır;
- Genetik yatkınlık
- Cildin darbe alması
- Yüksek kolesterol ve trigliserit düzeyleri
- Metabolik hastalıklar
- Sağlıksız beslenme
- İleri yaş
- İnsülin direnci ve diyabet hastalığı
- Karaciğer hastalıkları
- Obezite
Yağ bezesi çeşitleri nelerdir?
Yağ bezeleri yapılarına göre 3 farklı grup altında incelenir. Bunlar şu şekildedir:
Yağ kistleri
Kafa derisin görülen yağ kistleri yaygın olarak görülmektedir. Bu yağ kistleri tam olarak beze gibi olmasa da akışkan yapıda olan yağ kitlesi şeklindedir. Yağ kitlesinin üzerini çok ince bir deri katmanı kapatır.
İyi huylu yağ doku tümörleri
İyi huylu yağ bezeleri genellikle boyun ve sırt bölgelerinde görülür. Bu bölgelerdeki yağ dokusu tümörleri beze yapısındadır ve genellikle iyi huyludur. Bezenin içinde bulunan yağ kitlesi açık sarı renkte ve sert bir yapıdadır. Diğer kistler gibi büyüyebilirdir. Büyümeleri halinde cerrahi operasyonla alınmaları gerekir.
Kötü huylu yağ doku tümörleri
Cildin alt tabakasında yağlı dokunun kanserleşmesi sonucunda meydana gelen kitleler kötü huylu yağ dokusu tümörleridir. Bunlara liposarkom denilmektedir. Bu tümörlerin içinde yer alan sıvı sarıdan griye çalan bir renktedir. Bu tür bezeye nadir olarak rastlanır. Ve böyle bir beze olması durumunda cerrahi operasyonlar yardımıyla mutlaka çıkarılmalıdır.
Yukarıdaki gruplandırmanın haricinde göz altı yağ bezeleri de kendi içerisinde üçe ayrılır. Bunlar ksantelezma adı verilen ve yüksek kolesterole bağlı olarak ortaya çıkan ince yağ tabakaları, siringoma adlı küçük yuvarlak yağ kistleri ve siringomadan daha küçük yapılı ve silik görünümlü olan miliumlar şeklinde 3 alt başlık altında incelenir.
Bahsettiğimiz gruplandırmanın dışında olan göz altı yağ bezeleri de kendi içinde üçe ayrılır. Bunlar ksantelezma adı verilen ve yüksek kolesterole bağlı olarak ortaya çıkan ince yağ tabakaları, siringoma adlı küçük yuvarlak yağ kistleri ve siringomadan daha küçük yapılı ve silik görünümlü olan miliumlar olmak üzere üçe ayrılır. Gelin göz altındaki yağ bezelerine birlikte göz atalım.
Göz altı Yağ Bezeleri
Siringomalar
Göz çevresinde sıklıkla görülen siringomalar ter bezlerinden dolayı meydana gelen iyi huylu oluşumlardır. En çok göz çevresinde görülse de göğüs bölgesi, göbek, koltukaltı ve genital bölgede de görülebilir.
Çok görülen yağ bezelerinden birisidir. Ergenlik döneminden itibaren görülmeye başlar. Ve nedeni bilinmese de kadınlarda daha çok görülmektedir. Renk olarak ten rengi ya da sarı olarak bilinir. 1-3 mm çapında deriden kabarık, yuvarlak oluşumlardır. Siringomalar en çok göz çevresinde ve gözün alt kapağında görülür. Sayıları birden fazladır ve her iki gözde birden görülürler.
Siringom yağ bezesinin tedavisi için lazer ve elektrocerrahi yöntemi kullanılabilir. Siringoma lazer tedavisi ile yapılırsa iz kalma ihtimali çok düşük olacaktır. Lazer olarak karbondioksit veya erbium lazerler kullanılır.
Ksantelezma
Göz kapağının iç kısımlarında meydana gelen ksantelezma sarı renkli yağ bezesidir. Daha çok üst göz kapağında görülür. Ksantelezma yumuşak ya da yarı sert kıvamda olabilir. Çoğunlukla her iki gözde simetrik olarak ortaya çıkarlar, gözün tüm kapaklarında birden görülebilirler. Göz altı yağ bezeleri kalıcıdır kendiliğinden geçmez. Hatta ilerler.
Ksantelezma daha çok kadınlarda görülür. Özellikle de 45- 50 yaş aralığında daha çok görülür. Ksantelezma olan kişilerin büyük bir kısmının kan yağlarında anormallik vardır. Ksantelezma olan kişilerde genetik olarak kolesterol vardır ya da trigliserid seviyeleri yüksektir. Ayrıca şeker hastalığı ve tiroid hastalıklarından kaynaklanan kan bozuklukları da ksantelezmaya neden olabilir. Ksantelezmalıların diğer yarısında kan yağları normal bulunmuştur. Ksantelezma görülen kişilerde iyi kolesterol yani HDL değeri düşük çıkabilir. Bu da damar sertliğine eğilim olduğunun işaretidir.
Göz altlarında yağ bezesi olan kişilerin mutlaka kan tahlili yaptırmaları gerekir. Kan yağlarının yükselmesine neden olacak gıdalardan uzak durulmalıdır.
Ksantelezma tedavi yöntemleri:
- Lazer tedavileri (karbondioksi lazer, erbium lazer)
- Cerrahi işlem
- Elektrocerrahi
Milium
Milium tam olarak yağ bezesi olmasa da siringoma yağ bezesine benzer, daha küçük, beyaz ya da açık sarı renkli tam yuvarlak kabartılardır. Milium kabartıları yağ bezesi değil minik keratin kistleridir ve genellikle çok sayıda çıkarlar.
Milium her yaştaki kadınlarda ve erkeklerde görülür. Cilt için çok önemli olan cilt proteini keratin cilt için çok önemlidir. Cildin yapısında yer alan gençlik ve güzellik bakımından en değerli hücredir. Cildin keratin değeri azalınca mikro kistler oluşturmasının sebebi tam olarak bilinmese de sebum dengesinin bozulmasının bu tür kist benzeri oluşumlara ve beze oluşmasına neden olduğu bilinmektedir. Ciltte daha çok göz kapağında, kirpik diplerinde, göz çevresi ve yanaklarda yoğun ya da seyrek şekilde meydana gelen milium parlak keratin kistleri, tedavisi en kolay yağ bezeleridir.
Yağ bezesi tanısı nasıl konulur?
Yağ bezeleri gözle görülebiliyorsa doktorlar tarafından sadece fiziksel muayene yeterlidir. Yağ kistleri şekil olarak yuvarlaktır ve ortasında bir nokta vardır, etrafı hafif kızarık görünümdedir. Yağ kistlerinin büyük bir kısmında kiste el ile bastırılınca kist yer değiştirir. Eğer bastırıldığında kist yer değiştirmiyor, hareket etmiyorsa başka bir hastalığın belirtisi olabilir. Yağ bezeleri daha büyük ve sert yapılı ise yağ bezelerinin teşhisinde benzer görünümlü farklı hastalıklarla karıştırılmaması için ultrasonografik görüntüleme ile tanı desteklenebilir.
Yağ bezesi tedavisi nasıl yapılır?
Yağ bezelerinin çok büyük kısmı neredeyse yüzde 99u iyi huyludur. Bu nedenle kanserleşmezler. Yüz bölgesinde yer alan yağ bezeleri estetik açıdan güzel görünmediği için hastalar rahatsız olur. Sırt bölgesinde oluşan yağ bezeleri de önemli bir sağlık sorununa neden olmasa da arkaya yaslanıldığında ağrıya neden olabilir. Bu durumlarda basit bir işlemle ya da lazerle yağ bezesi alınır.
Bazen yağ bezelerine darbe alınmasıyla yada kendiliğinden enfeksiyon meydana gelebilir. Enfeksiyon sonucunda da ağrı, kızarıklık, akıntı ve ateş gibi belirtiler görülebilir. Bu durumlar yağ bezesi aldırma diye bilinen basit bir cerrahi işlem ile bezeler çıkartılır. Bu işlem lokal anestezi ile yapılır ve yarım saatten kısa sürer. Hastada kalmaya gerek kalmaz, hastalar aynı gün hastaneden taburcu olur ve bir gün sonra günlük yaşamına geri dönebilir.
Eğer yağ bezesi hastalara bir sıkıntı vermiyorsa, estetik açıdan da sorun yaratmıyorsa alınmasa da olur. Ama doktor yağ bezesinin kötü huylu olabileceğini düşünürse, kanserleşme ihtimaline karşı bezenin alınmasını tavsiye edebilir. Aynı zamanda hızlı büyüyen kansere dönüşme ihtimali olan bezelerden patolojik inceleme yapmak için biyopsi alınabilir. Bu inceleme sonucunda iyi huylu mu kötü huylu mu olduğu tespit edilir. Eğer sizin de vücudunuzun herhangi bir yerinde yağ bezesi varsa ve yağ bezesi nasıl geçer diye merak ediyorsanız bir doktora gidip bezenin tehlikeli olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Tehlikesiz de olsa sizi rahatsız ediyorsa basit bir işlemle aldırıp yağ bezesinden kurtulabilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz.
İlginizi çekebilir: İmpetigo Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Video içerikler ürettiğimiz Begonya Kadın youtube kanalımıza abone olmaya da bekleriz.